Američka aukcijska kuća Dallas Auction Gallery stavlja na aukciju unikatni par vaza koje su napravljene u 19. veku u Imperatorskoj fabrici porcelana u Sankt Peterburgu. Preliminarna ocena je 1-1,5 milion američkih dolara.

Ove vaze su proizvedene u vreme Nikolaja I, i iznete iz Rusije u Nemačku posle revolucije 1917. godine. Nisu jasne okolnosti pod kojima su prodate. Poznato je samo da se to desilo u vreme masovnog oduzimanja dela likovne i primenjene umetnosti iz Ermitaža 1929-1934. Tada je sovjetska vlada zbog nedostataka deviza prodavala muzejske kolekcije kako bi popunila budžet i platila tehniku i izgradnju fabrika.

Sredinom 1920-ih godina minhenska galerija Bernhajmer je ponudila vaze na prodaju, i tada ih je kupio američki naftni magnat Frank Batram. On je tada sa ženom putovao po Evropi, a u njihovom dnevniku se pominje kupovina „dve ruske vaze“. Sve ove godine vaze su se nalazile u ovoj porodici i nisu se nigde izlagale. Sada su potomci Franka Batrama odlučili da prodaju vaze koje su dobili u nasledstvo.

Kolekcioner i vlasnica antikvarnice Jelena Zenina je za „Glas Rusije“ izjavila:
Ovakve vaze se danas na tržištu praktično ne pojavljuju. Vaze koje su ponuđene na aukciji su, bezuslovno, biser epohe Nikolaja I, koju stručnjaci nazivaju zlatnim vekom proizvodnje ruskog porculana. Analogni par plavih vaza sa pozlaćenim ukrasima se nalazi u kolekciji državnog Ermitaža.

Slične vaze su se proizvodile isključivo za ruskog cara i njegove bliske ljude. Njihova proizvodnja je jako zahtevna i po tradiciji je bila poverena samo najboljim majstorima i umetnicima za porculan. Originalnost para vaza koje su ponuđene na aukciji je potvrdio kustos iz odela Ruskog porculana u Ermitažu, u Sankt Peterburgu, Jekaterina Hmeljnicka.
Jednu od vaza krasi kopija slike „Koncert“ poznatog holandskog slikara Antonija Palamedesa, iz kolekcije Ermitaža. U arhivskim spisima je pronađen podatak da je ova slika poslana iz Ermitaža u Imperatorsku fabriku porcelana 1832. godine da bi se reprodukovala na vazi. Sliku na vazi je uradio Semjon Golov – jedan od najboljih prepisivača istorijskog i figurativnog slikarstva.

Nemoguće je odrediti koja je slika na drugoj vazi. Stručnjaci smatraju da je to kopija dela holandskog umetnika XVII veka, koje se nekada nalazilo u kolekciji Ermitaža. Najverovatnije, je i ono prodato u inostranstvu zajedno sa drugim umetničkim delima krajem 1920-ih, početkom 1930-ih godina. Poznato je da je autor ove kopije umetnik Vasilij Mešćerjakov. On je bio jedan od najboljih prepisivača u fabrici i često je reprodukovao slike na vaze. Mnoge od njih se i danas mogu videti u stalnoj postavci Ermitaža i drugih velikih ruskih muzeja.

Armen Apresjan
Izvor: Glas Rusije
http://serbian.ruvr.ru/2013_03_14/Unikatne-carske-vaze-na-aukciji/